Hẻm cụt

      168

Hẻm, ngõ rồi cũng tương tự con đường mòn đơn độc, hẩm hiu còn nếu như không bao bọc, chạy quanh xóm nhà. Ngoằn ngoèo hay thẳng tắp, bụi bẩn hay gập ghềnh hẻm hôm sớm gánh vác, giải tỏa bao nỗi nhọc nhằn, hân hoan cùng đều ước mơ, hạnh phúc, chăm chở bao mẩu chuyện đời, chuyện tình yêu…

Từ xa xưa hang cùng ngõ hẻm là hình ảnh chốn Bùn lầy nước đọng của rất nhiều mảnh đời lầm than vào Bước con đường cùng, bức tranh phủ đầy đầy đủ mảng màu nâu, tối gian khổ đã được các nhà văn thời Tự lực Văn đoàn tả chân vào trong năm 30-40 rứa kỷ trước.Bạn vẫn xem: bài bác hát vào phim hang cùng ngõ hẻm cụt

Ngõ hẹp, xã nghèo không những là nhẵn hình của cam kết ức, hoài niệm khó khăn quên ngoại giả gợi nhiều cảm hứng trong chế tạo văn chương, nghệ thuật. Con hẻm của thi sĩ Vũ Hoàng Chương (1943) buồn “hiu hiu” với câu thơ cuối đang lưu truyền trong dân gian như lời than phiền của bi quan, yếm thế:

Mưa lùa gian gác xép. Lá rơi đầy ngõ hẹp. Đời hiu hiu xế tà… Đời tàn vào ngõ hẹp.

Ngõ ở trong phòng thơ Cung Trầm Tưởng (1959) cũng bi lụy dù trong một tối hẹn hò:

Em bao gồm nghe mơ hồ. Bước ai thao thức. Gõ nhịp hứa hò. In dài ngõ cụt…

Nhạc sĩ Phạm Duy sẽ phổ bài bác thơ Tương Phản này thành ca khúc Bên Ni mặt Nớ nổi tiếng.

Bạn đang xem: Hẻm cụt

Khánh Ly hát mặt Ni mặt Nớ

*

Tranh vẽ: Phạm Ánh

Hẻm tp sài thành chỉ hai mùa mưa nắng nhưng vẫn có đủ chuyện tư mùa. Là lối đi nhỏ tuổi nhất trong khối hệ thống đường sá đô thị nhưng hang cùng ngõ hẻm lại chất cất trong nó đầy ắp những hỉ, nộ, ái, ố cùng lẽ vô hay cõi nhân gian. Chuyện làng là chuyện hẻm. Ngóc ngách biết những chuyện hơn cư dân xóm bởi họ thường trò chuyện, chạm chán nhau kế bên ngõ. Hẻm không rộng nên fan trong hẻm ngay sát gũi, thân tình. Đi vào ngóc ngách là đi vào không gian Việt cơ mà lại rất cá tính Sài Gòn: cảnh huyên náo, tấp nập xen kẽ nhiều quãng lặng.

Sài Gòn đi qua quá nhiều biến cồn mà fan trong hẻm luôn luôn là nhân chứng cận kề buộc phải những quãng lặng kia như fan láng giềng ngồi cùng nhau nhìn từ bây giờ mà nghĩ chuyện hôm qua, chuyện ngày mai…

Hẻm thức dậy khôn xiết sớm, rầm rì cuộc mưu sinh, chuyện sản phẩm xóm, chũm thái nhân tình… mang lại quá nửa đêm, dịp tiếng rao hàng dạo không còn hẻm bắt đầu chập chờn vào giấc ngủ.

Thời gian ngay sát đây, Đài vô tuyến Vĩnh Long thường xuyên phát sóng các cuộc thi “Solo thuộc Bolero”, “Tình Bolero” đang thu hút hết sức đông khán giả và người dự thi. Hầu như thí sinh tuổi sống còn trẻ, bao gồm em mới chỉ 14 cho biết thêm dòng nhạc một thời bị thấp rúng, cấm cản vẫn âm thầm len lỏi vào những con hẻm sử dụng Gòn, bạn trong xóm ngõ bảo bọc và hát như đề cập chuyện của bao gồm mình.

Dù giữa vùng thị thành, ngõ xóm tối sao vẫn tiếp tục buồn hơn, hấp dẫn hơn cho những người nhạc sĩ gởi vào bao nỗi niềm. Những năm 50 của ráng kỷ trước, lúc nhạc sĩ Lam Phương viết bài “Kiếp Nghèo”, đầy đủ xóm nhỏ tuổi vùng Đakao, ước Bông còn nghèo, gập ghềnh đường đi tối tăm…

Ban Thăng Long hát xã ĐêmNhạc sĩ Huỳnh Anh viết nhạc đến phim Loan mắt Nhung cũng gửi vào “Đèn khuya hiu hắt ánh năng lượng điện câu”.


*

Giữa tối sầu ngõ không màu, chắc hẳn rằng là mặt Khánh Hội, quận tư, chốn dung thân của không ít tay các bạn một thời của tp sài thành cũ. Những ngõ hẻm hắt hiu ấy cũng chính là những nhỏ ngõ tình yêu: Ai chia ly ai đầu thôn vắng im lìm trong xã Đêm.

“Phố Buồn” của Phạm Duy cũng chính là những ngõ hẻm buồn:

Khánh Ly hát Phố BuồnNhớ một chuyện tình người ta thường xuyên nhớ về một bé đường mặc dù cho là hẻm cụt, lầy lội, quanh co. Nhạc sĩ Phạm núm Mỹ có 2 ca khúc ghi nhớ về ngõ xã ấy:

Lối nhỏ xíu về công ty anh hoa vẫn nở (Trăng Tàn bên trên Hè Phố).

Tôi về qua xóm nhỏ con đò hiện nay đã già. (Những ngày xưa Thân Ái).

Năm 1959, nhạc sĩ Trịnh Công đánh viết “Thương Một Người” để khuyến mãi nữ ca sĩ Thanh Thúy (người trước tiên hát bài xích Ướt Mi, chế tạo đầu tay của nhạc sĩ). Điệu nhạc cùng ca từ ảm đạm da diết như giọng hát của bạn ca sĩ cơ được cảm tác từ mọi đêm sau buổi hát nữ giới trở về con hẻm bé dại tối tăm trên đường Cao Thắng:

Thương ai về ngõ tối. Sương rơi ướt song môi. Thương ai về xã vắng. Đêm ni thiếu ánh trăng.

Xem thêm: Cách Làm Giò Sống Tại Nhà - Cách Làm Giò Sống Dai Ngon Đơn Giản Tại Nhà

Thanh Thúy hát yêu quý Một Người

*

Và nỗi lòng fan hát tối trên con đường khuya khoắt, dưới hàng cây trầm mặc:

Mưa rơi phố thưa vắng tiêu điều. Có bạn ca sĩ khóc đời quạnh quẽ hiu. (Kiếp cầm cố Ca – Huỳnh Anh)

Chuyện tình fan ca sĩ hình như có một số trời khác người. Ở đó, đêm tp sài gòn vừa hoa mộng mà cũng vừa lỗi ảo, ngậm ngùi:

Nhưng đêm nay tiếng hát biết trao về khu vực đâu. Đêm đêm hôm trước ngõ vắng. Đường khuya em một bóng (Biết Nói Gì Đây – Huỳnh Anh).

Xóm nghèo, con hẻm heo hút nhưng mà khi tín đồ ta yêu thương nhau, ngõ nào thì cũng đẹp, xóm nào thì cũng nên thơ:

Ngày mai đây trên tuyến đường phố này. Những tối khuya có anh gửi em về xã nhỏ. Xa lìa ánh đèn, có anh chuyển em về bến mơ… (Tình Đời – Minh Kỳ).

Đêm mưa nước ngoài ô, ngóc ngách càng buồn hơn địa điểm đôi ý trung nhân nghèo “Giã từ tối mưa”:

Thương côn trùng duyên đầu. Yêu lứa đôi nghèo. Đội mưa nhưng mà đi. (Giã từ Đêm Mưa – Văn Phụng)

Những nốt nhạc như giọt mưa tối không dứt, rơi mãi ko ngừng:

Mưa ảm đạm ơi thôi xong xuôi tiếng. Mưa đến phố bé dại càng ai oán hơn… (Lạnh Trọn Đêm Mưa – Huỳnh Anh)

Trời đang khuya rồi đây, mưa trên xã xa ánh đô thành. Đường ngoại trừ kia ko xôn xao, không đẹp do đèn màu… (Mưa Đêm ngoại Ô – Đỗ Kim Bảng)


*

Những hẻm bé dại cũng là nơi tận mắt chứng kiến bao nhiêu cuộc tình vui buồn, lưu lốt những bước chân tình nhân đi về sớm tối:

Qua lối nhỏ tuổi vào công ty emMuốn kẹ vào thăm sợ ba má em bi hùng lòng… (Nói với người Tình – Thăng Long/Trúc Sơn)

Anh vẫn trở về qua ngõ đơn vị em. Chân cách ngập xong đầy vơi nỗi niềm… (Qua Ngõ bên Em – Vinh Sử)

Hẻm nhỏ chung xóm, lui tới đều đụng mặt nhau, buổi lúc đầu còn thẹn thùng chạm chán nhau liếc mắt nhưng không đủ can đảm chào:

Trên lối nhỏ tuổi đi vào hang cùng ngõ hẻm sau Nhà anh đầu xóm công ty em cuối đường Ngày ra vào hai đứa chạm chán nhau Trước kỳ lạ sau rồi cũng quen Quen trong ánh nhìn nhưng không dám chào… (Ngõ Hẻm gặp mặt Nhau – Thanh Phương)

Thanh Tuyền hát Ngõ Hẻm gặp mặt NhauVà tối nay, dù vẫn 70 năm rồi cơ mà nếu Saint-Exupéry – nhà văn phi công trứ danh fan Pháp bao gồm dịp bay trên các xóm đêm sài gòn chắc ông vẫn còn đó nguyên xúc cảm như chuyến bay đêm đầu tiên tại Achentina: “Trong bóng tối bát ngát mờ mịt, mỗi ánh sáng của đèn báo biểu mỗi hiện hữu huyền diệu của mỗi chổ chính giữa linh. Vùng này, bạn ta đang xem sách, người ta đang suy tưởng, người ta đang đãi đằng tâm tư… vùng nọ, fan ta đang yêu thương đương. Đó đây, lác đác phần đông ánh lửa đang đòi hỏi được nuôi dưỡng, giữ gìn. Cho tới cả gần như ánh đèn kín đáo đáo nhất của nhà thơ, ở trong nhà giáo, của tín đồ thợ mộc. Tuy nhiên giữa đám sao ràn rạt sống động kia còn biết bao cánh cửa kín bưng, biết bao tinh mong tắt lịm…” (Cõi tín đồ ta, Bùi Giáng dịch).

Bên cạnh những ca khúc trữ tình lãng mạn, cùng quy trình này, 1945-1975, hẻm xóm tp sài thành dưới ngòi bút một vài nhà văn không hề yên tĩnh. Một tầng lớp cư dân trẻ được tự khắc họa tựa như các mảnh đời đổ vỡ vụn – vị những xô đẩy dữ dội thời tao loàn – vừa cam chịu cũng vừa bội phản kháng. Buôn bản Âm Hồn, Loan đôi mắt Nhung (Nguyễn Thụy Long), mang lại Trận Gió tởm Thiên (Nguyễn Thị Thụy Vũ), Châu Kool, vết Thù Hằn Trên sống lưng Con ngựa chiến Hoang (Duyên Anh) đã làm nghiêng ngả bao ngõ xóm hiền khô hòa. Thật ra, hình tượng một vài nhân vật nhiều khi đã được tiểu thuyết hóa quá mức đến cường điệu. Đó cũng chỉ nên những nhỏ thiêu thân mỏng tanh manh, tội nghiệp.


*

Tranh vẽ: Phạm Ánh

Hẻm không nhiều hơn thế nhà nhưng lại xóm không thể thiếu hẻm. “Dân dùng Gòn”, hotline đúng tên cần là “Dân hẻm sử dụng Gòn” bởi dân mặt tiền trước đây phần nhiều cũng là dân vào xóm. Đường phố, dân cư Sài Gòn hiện nay đông hơn không hề ít các thập niên cuối thế kỷ trước, hẻm chính vì vậy mà dài hơn, quanh co hơn. Người ra đi trở về, các thị dân khủng tuổi không dễ gì nhận biết các hẻm làng mạc ngày xưa: Hẻm của các chuyến xe ngựa lọc cọc “dô” sài Gòn, “dìa” Gia Định. Hẻm của bọn trẻ thôn đạo sáng sủa chân không đến lớp để dành riêng guốc chiều đi bên thờ. Hẻm của những thùng xi-nê dạo, bọn trẻ con chổng mông dòm qua lỗ coi phim Charlot. Hẻm của những con rạch, vết mờ do bụi bình bát ộp oạp giờ ểnh ương đêm đêm…

60 năm, 80 năm… đâu phải là quãng thời gian ngắn ngủi của đời bạn vậy mà bao hàm khoảnh khắc, những mẩu truyện ngày thời trước vẫn xôn xao, lay động trở về dù cho có đôi khi, đang nằm im ở đâu đó thật lâu. Ko của riêng rẽ ai cơ mà mỗi người đều phải có con ngóc ngách riêng của mình. Tín đồ đến fan đi, ai nhớ ai quên, hang cùng ngõ hẻm vẫn ở bên xóm, tiếp liền những bờ vui.