Hình ảnh cồng chiêng tây nguyên

      192
Trải qua 15 năm sau khi được UNESCO công nhận, không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên đã trở thành một điểm khác biệt về văn hóa, du lịch, góp thêm phần phát triển tởm tế-xã hội của vùng đất cao nguyên.
*

Anh Rơ Châm Van (ngồi giữa), 31 tuổi, dân tộc bản địa Jrai, sống trong làng người yêu 1, buôn bản Ia Yok, thị trấn Ia Grai (Gia Lai) đắm say chỉnh chiêng từ bé. (Ảnh: Hồng Điệp/TTXVN)

Đến cùng với Tây Nguyên, ai ai cũng muốn được thưởng thức những âm thanh trầm bổng, vang vọng của cồng chiêng giữa núi rừng đại ngàn.

Cồng chiêng Tây Nguyên không những có sức lôi kéo đặc biệt bởi sự nhiều chủng loại độc đáo của nghệ thuật diễn tấu, mà còn là tiếng nói trung ương linh, là hình tượng cho cuộc sống của con tín đồ nơi đây.

Mạch nước ngầm ngấm đẫm hơi thở cuộc sống

Tây Nguyên được biết đến là xứ sở của các thiên sử thi đẫm hóa học huyền thoại, vùng đất của đại nghìn xanh thẳm, của không gian văn hóa cồng chiêng đậm đà bạn dạng sắc. Không khí văn hóa cồng chiêng trải rộng suốt 5 tỉnh giấc Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng và người chủ sở hữu của mô hình văn hóa rực rỡ này là cư dân những dân tộc Tây Nguyên, như Êđê, Bana, Xơđăng, Jrai, M’nông, Cơ ho…

Cồng chiêng lộ diện trên mảnh đất nền Tây Nguyên chan hòa nắng nóng gió từ khi nào không ai rõ. Nó như mạch nước ngầm ngấm đẫm khá thở cuộc sống.

Bạn đang xem: Hình ảnh cồng chiêng tây nguyên


*
Nghệ nhân Ksor Siơh, dân tộc bản địa Jrai, sinh năm 1958, làng Kly, thị xã Nhơn Hòa, thị xã Chư Pưh (Gia Lai) dạy tiến công cồng chiêng cho học viên trong vùng. (Ảnh: Hồng Điệp/TTXVN)

Các nhà phân tích văn hóa đến rằng, cồng chiêng bao gồm từ thời cổ đại, xuất phát điểm từ nền tiến bộ Đông Sơn có cách đó ít nhất 3.500-4.000 năm, với hai nhạc cụ nổi bật là trống đồng cùng cồng chiêng.

Theo ý niệm của fan Tây Nguyên, cồng chiêng là ngôn ngữ giao tiếp hàng đầu của con người với trái đất siêu nhiên. Nó được đánh giá là bộc lộ cho tài sản, quyền lực, sự an ninh trong mỗi mái ấm gia đình và cùng đông.

Cồng, chiêng được gia công từ hợp kim đồng, bao gồm khi trộn vàng, bạc tình hoặc đồng đen. Cồng là loại tất cả núm, chiêng không núm. Nhạc nỗ lực này có không ít cỡ, 2 lần bán kính từ trăng tròn đến 50-60cm, loại cực đại tới 90-120cm. Cồng chiêng rất có thể được dùng riêng biệt hoặc sử dụng theo dàn, bộ từ 2 mang đến 12 hoặc 13 chiếc, thậm chí có nơi tới 18-20 chiếc.

Trong một cỗ chiêng, chiêng chị em (chiêng cái) là quan trọng nhất. Cồng chiêng rất có thể được gõ bởi dùi hoặc đấm bằng tay. Có dân tộc bản địa còn áp dụng kỹ thuật ngăn tiếng bằng tay thủ công trái hoặc sinh sản giai điệu trên một dòng chiêng...

Trải qua năm tháng, cồng chiêng đã trở thành nét văn hóa truyền thống đặc trưng, đầy sức gợi cảm và hấp dẫn của vùng khu đất Tây Nguyên. Những âm nhạc khi ngân nga sâu lắng, khi thúc đẩy trầm hùng, hòa quyện với tiếng suối, giờ đồng hồ gió với với giờ đồng hồ lòng, sẽ sống mãi cùng đất trời cùng con fan Tây Nguyên.

Âm thanh của cồng chiêng như xoa dịu nỗi buồn, sự đớn đau, nỗi cô đơn trống vắng hay tủi hờn trong bất hạnh. Bạn giàu sang, kẻ nghèo hèn, già trẻ, gái trai như bị thôi miên, khao khát tìm về cội nguồn, gắn kết trong vũ điệu cồng chiêng say lòng người.

Âm nhạc ở đây không đối kháng thuần là thẩm mỹ và nghệ thuật mà có tác dụng phục vụ một sự kiện đặc trưng trong làng mạc hội hoặc trong cuộc sống hàng ngày. Cơ hội đứa trẻ new chào đời, giờ đồng hồ cồng vang lên tiếp nhận thành viên mới.

Khi đứa trẻ béo lên, mỗi quy trình tiến độ của đời sống, từ các việc ruộng đồng cho đến những buổi chạm chán gỡ nam nữ, khi đón khách, lên nhà bắt đầu hay tang lễ… đều luôn luôn phải có tiếng cồng chiêng. Tiếng cồng chiêng âm vang gợi cho người nghe như thấy được cả không khí săn bắn, không gian làm rẫy, không gian lễ hội… của con fan Tây Nguyên.


*
Nghệ nhân Ksor Siơh, dân tộc Jrai, sinh năm 1958, làng Kly, thị xã Nhơn Hòa, thị xã Chư Pưh (Gia Lai) dạy đánh cồng chiêng cho học sinh trong vùng. (Ảnh: Hồng Điệp/TTXVN)

Vào những thời điểm dịp lễ hội, hình hình ảnh những vòng người nhảy múa xung quanh ngọn lửa thiêng, bên những vò rượu cần trong giờ đồng hồ cồng chiêng vang vọng núi rừng, khiến cho Tây Nguyên một không khí lãng mạn cùng huyền ảo. Đây cũng chính là bắt đầu của hồ hết áng sử thi, thơ ca đi vào lòng người.

Xem thêm: Những Món Đồ Gốm Sứ Trung Quốc Đắt Nhất Tại Các Sàn Đấu Giá Năm 2014

Theo Phó Giáo sư-Tiến sỹ Nguyễn Thụy Loan, giá chỉ trị văn hóa của cồng chiêng ở vn có vị thế đặc biệt quan trọng nổi nhảy trong hệ nhạc khí cổ truyền ở Việt Nam bởi nó bắt mối cung cấp từ sự tổng hoà các giá trị văn hóa đa dạng, được chỉ mặt hotline tên bằng 10 giá trị gồm giá trị bộc lộ đặc trưng và phiên bản sắc văn hóa vùng; giá trị biểu thị đặc trưng văn hóa truyền thống tộc người hoặc đội tộc người, thậm chí còn cả đặc trưng văn hóa truyền thống của hồ hết nhóm địa phương trong cùng một tộc người; quý giá phản ánh nhiều chiều; quý giá nghệ thuật; giá bán trị áp dụng đa dạng; quý giá vật chất; giá trị thể hiện sự phong lưu và quyền uy; quý hiếm tinh thần; giá chỉ trị nỗ lực kết cùng đồng; giá trị lịch sử.

Nỗ lực bảo đảm và phạt huy mối cung cấp tài nguyên vô giá

Quá trình cách tân và phát triển kinh tế-xã hội đã cùng đang làm chuyển đổi mạnh mẽ cuộc sống của xã hội các dân tộc Tây Nguyên. Mặc dù nhiên, đời sống kinh tế mới vẫn phá vỡ kết cấu cộng đồng xưa, những sinh hoạt truyền thống lâu đời ngày càng ít đi khiến không gian văn hóa cồng chiêng không thể vị trí như trước. Di sản văn hóa truyền thống này đứng trước nguy cơ tiềm ẩn mai một lớn, để cho việc gìn giữ và đưa giao các tri thức, bí quyết về cồng chiêng cho cố hệ tương lai chạm chán nhiều cạnh tranh khăn.

Đã có thời gian, nạn giao thương cồng chiêng có tác dụng vơi đi rất nhiều số lượng cồng chiêng trong các gia đình, khiến số lượng cồng chiêng sinh hoạt Tây Nguyên giảm xuống tới mức báo động. Giờ cồng chiêng càng ngày càng thưa thớt trong đời sống cộng đồng Tây Nguyên.

Thanh niên Tây Nguyên ngày càng ít biết đến những cực hiếm của cồng chiêng, ít đính bó với gần như sinh hoạt của cộng đồng như xưa. Cồng chiêng chính vì như vậy trở thành chuyện của bạn già, dần nằm cạnh sát bờ vực của sự việc mai một. Ngay cả các nghệ nhân sở hữu những giá bán trị nghệ thuật cồng chiêng đã và đang mất hoặc còn hết sức ít. Hầu hết họ sẽ ở vào giới hạn tuổi “xưa ni hiếm."

Trước nguy cơ mai một của văn hóa truyền thống cồng chiêng Tây Nguyên, dưới sự chỉ đạo của bộ Văn hóa-Thể thao với Du lịch, các tỉnh Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk, Lâm Đồng cùng Đắk Nông vẫn phối hợp với Viện văn hóa truyền thống nghệ thuật giang sơn Việt nam giới xây dựng các đề án, dự án bảo tồn không gian văn hóa cồng chiêng của địa phương mình.

Các đề án, dự án tập trung vào việc khôi phục các tiệc tùng của dân tộc, tổ chức triển khai truyền dạy dỗ cồng chiêng, thành lập và hoạt động các câu lạc bộ, đội văn hóa truyền thống các cấp, cũng tương tự khảo sát, kiểm kê với lập hồ sơ kỹ thuật di sản văn hóa cồng chiêng bên trên địa bàn.


*
Anh Rơ Châm Van (ngồi giữa), 31 tuổi, dân tộc Jrai, sống trong làng ý trung nhân 1, xã Ia Yok, thị trấn Ia Grai (Gia Lai) cùng gần như nghệ nhân già chỉnh chiêng mang lại dân làng. (Ảnh: Hồng Điệp/TTXVN)

Tại những tỉnh đã bao gồm 100% số xã, phường gồm đội cồng, chiêng, với con số cồng chiêng lên tới hàng nghìn bộ. Mặc dù vậy, một số trong trẻ tuổi mới lớn lên lại lừng chừng đánh cồng chiêng. Do vậy, các nơi sinh hoạt Tây Nguyên, đoàn tuổi teen đã có sáng kiến xây dựng làng văn hóa thanh niên mà trong những yêu ước đối với đoàn tụ là phải ghi nhận đánh cồng chiêng và múa hát dân tộc. Những nơi còn tích cực và lành mạnh phục hồi các xưởng sản xuất và thay thế cồng chiêng, góp phần đẩy mạnh phong trào diễn xướng thực hiện cồng chiêng trong cộng đồng.

Ngoài ra, những tỉnh Tây Nguyên còn tăng mạnh công tác khảo cứu điền dã, đàm phán với những nghệ nhân, sản xuất phòng tàng trữ di sản văn hóa truyền thống cồng chiêng, tổ chức triển khai đội ngũ nghiên cứu và phân tích có trình độ về âm nhạc truyền thống. Công tác đào tạo và huấn luyện về cồng chiêng được tăng cường trong các trường nghệ thuật và thẩm mỹ của hai tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk cùng trường Đại học tập Tây Nguyên.

Bên cạnh đó, hàng năm, Bộ văn hóa truyền thống Thể thao và du lịch cũng đã tổ chức triển khai nhiều chương trình, vận động nhằm trình diễn, trình làng các di sản văn hóa truyền thống vật thể và phi thiết bị thể của đồng bào tại làng Văn hóa phượt các dân tộc Việt Nam.

Các kỳ Festival nước ngoài cồng chiêng, tiệc tùng, lễ hội văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên nghỉ ngơi cấp quanh vùng và cấp cho tỉnh cũng rất được tổ chức định kỳ thường niên tại những tỉnh Tây Nguyên.

Cồng chiêng Tây Nguyên cũng rất được vinh danh qua không ít lễ hội, sự kiện có tầm tổ quốc và khu vực vực, như: tiệc tùng cồng chiêng tại các kỳ tiệc tùng, lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột, Tuần Văn hóa-Du định kỳ Kon Tum…

Những liên hoan cồng chiêng đặc sắc của dân tộc Tây Nguyên đã và đang thu hút tương đối nhiều du khách, đặc biệt là du khách nước ngoài đến với khu vực đây. Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên đã trở thành một điểm nhấn quan trọng đặc biệt về văn hóa, du lịch, đồng thời góp phần phát triển gớm tế-xã hội của vùng đất cao nguyên đầy nắng với gió./.