Mông cổ và tây tạng
Phạm Hy Sơn
Nhân loại, duy nhất là những dân tộc bản địa ở châu Phi, lục địa châu mỹ tưởng công ty nghĩa đế quốc , thực dân vẫn tàn lụi vào thừa khứ . Không người nào ngờ nó vẫn hiển bây giờ những xứ nhỏ dại yếu cạnh bên Trung Quốc .
Bạn đang xem: Mông cổ và tây tạng
Vào gắng kỷ 17, 18 các nước châu Âu nhờ sớm kỹ nghệ hóa sẽ đua nhau đi xâm lăng phần nhiều nước không tân tiến trên quả đât để kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm & hàng hóa và khai quật nguyên liệu mang về nước chế tao , nhưng sau khoản thời gian Thế Chiến sản phẩm công nghệ II xong xuôi năm 1945 thì các nước bị đế quốc đô hộ đó dần dần tự giải thoát ra khỏi ách thực dân . Ngược lại những dân tộc Mông Cổ, Mãn Châu, Duy Ngô Nhĩ với nhất là Tây Tạng vẫn còn đó bị cái ách đô hộ của Trung Quốc cho đến lúc này .
Tây Tạng bị quân đội cùng sản trung quốc xâm lăng năm 1950, bị gần cạnh nhập thành phủ, huyện của trung quốc năm 1951, và cũng tương tự 3 dân tộc bản địa kia hiện nay đang bị china áp dụng chế độ triệt nhằm Hán hóa để xóa sổ hẳn trên bản đồ quả đât .
Trung Quốc từ lâu lăm có truyền thống lịch sử xâm lăng số đông nước nhỏ tuổi yếu kề bên để bành trướng bờ cõi và đồng nhất dân bạn dạng xứ thành người Hán . Thời nay vì nạn nhân mãn trầm trọng với 1.300 triệu người, trung hoa càng đề nghị đi xâm lăng những nước khác, nhất là đông đảo nước khu đất rộng không nhiều dân như Tây Tạng, Mông Cổ . . . Hầu di dân giải phóng áp lực dân số . Vì vậy chỉ mới mấy chục trong năm này mà người bản xứ của rất nhiều nước này biến chuyển dân thiểu số bên trên chính quê nhà của họ với 20% dân số, 80% còn lại là fan Hán thực dân .
ĐẤT NƯỚC cùng DÂN TỘC TÂY TẠNG :
Tây Tạng là 1 quốc gia hiện diện lâu lăm ở miền trung bộ Á, nói rõ hơn ở sườn phía bắc hàng núi Hymalias với chiều cao trung bình bên trên 4.500m (núi Hoàng Liên Sơn cao nhất Việt Nam sinh sống Lào Cai cao hơn 3.000m) nên bạn ta kêu Tây Tạng là nóc nhà quả đât . Diện tích Tây Tạng khoảng tầm 2 triệu 500 nghìn km2 ( chiến rộng ¼ diện tích Trung Quốc bây giờ ) bao hàm các khu vực rộng lớn chủ yếu như Amdo, Kham và U-Tsang . Hà nội thủ đô là Lhassa .
Sau khi chỉ chiếm Tây Tạng năm 1950, china cắt vùng Amdo to lớn phía hướng đông bắc thành đa số mảnh nhỏ để cạnh bên nhập vào các tỉnh Thanh Hải, Cam Túc, Tứ Xyên ; phần phía đông vùng Kham cũng bị cắt nhỏ tuổi như nắm để giáp nhập vào những tỉnh Vân Nam, Tứ Xuyên , Thanh Hải . Khu call là tự trị Tây Tạng chỉ còn U-Tsang cùng tây Kham với diện tích hơn 1 triệu km2 .
Cách nay khoảng tầm 5.000 năm, khi dân Hoa Hạ (Hán) xuất hiện ở khu vực tây bắc (sông) Hoàng Hà thì dân tộc bản địa Tây Tạng cũng đã định cư làm việc vùng Trung Á này rồi và từ từ phát triển về phía đông và đông nam tách ra thành những nước nam giới Chiếu , Miến Điện và có lẽ rằng cả thailand . Nước phái mạnh Chiếu rất hùng rất mạnh tay vào thế kỷ máy 8, đã từng có lần đem quân đánh An phái mạnh (VN bây giờ), Miến Điện cùng tranh hùng với nhà Đường china vào giữa thế kỷ này . Phái mạnh Chiếu sau đổi thành Đại Lý cùng bị tín đồ Tàu xâm chiếm rồi đồng nhất thành thức giấc Vân Nam hiện giờ .
Dân tộc Tây Tạng có một nền văn hóa lâu đời và có tương đối nhiều nước từng chịu ảnh hưởng sâu đậm của nền văn hóa này như Népal , Boutan ,Sikkim . . . Ngơi nghỉ phía phái mạnh , phía bắc cho tới tận Mông Cổ và trung quốc ( phái Mật Tông) . Tây Tạng có ngôn ngữ riêng (tiếng Tạng Miến), chữ viết riêng, tôn giáo riêng rẽ với đạo Bôn xuất hiện nhiều ráng kỷ trước lúc đạo Phật từ bỏ Ấn Độ truyền lịch sự vào cố kỉnh kỷ sản phẩm công nghệ 7 sau TL . Bây giờ đạo Bôn vẫn còn đó được một số ít người theo và đạo phật với phái Mật Tông lan sang trung quốc và cả nước ta , Mông Cổ .
Ngay từ đầu thế kỷ sản phẩm 7 sau TL. Tây Tạng sẽ là 1 tổ quốc hùng mạnh, đã từng cải tiến và phát triển tới Bangladest, phái nam Chiếu sống phía đông, phái nam ; phía bắc và phía đông bắc tới Mông Cổ, trung quốc .
Liên tiếp hai năm 635, 636 vua Songsten Gampo (604-650 sau TL ) lấy quân đánh china buộc vua bên Đường khi đó phải gả công chúa Wencheng (Văn Thánh) mang đến vua Tây Tạng nhằm giảng hòa . Mặc dù thế , sự tranh hùng giữa 2 nước xẩy ra liên miên suốt 3 nắm kỷ . Năm 763 vua Trisong Detsen (756-804) tiến quân đến lớp An , đế đô nhà Đường, làm vua Đường Thái Tông yêu cầu chạy về Lạc Dương . Vua Tây Tạng lập 1 vua bù nhìn ở trường An để kẻ thống trị . Đến năm 821, bên dưới triều vua Ralphachen (815-838) hai nước mới bao gồm hòa ước cam kết tại Lhassa, hà thành Tây Tạng . Phiên bản hòa cầu này được khắc bởi cả chữ Tây Tạng và tiếng hán vào 1 cột đá dựng bên ngoài chùa Jokhang sinh sống Lhassa . Cũng vào thời kỳ này, biên giới 2 nước Tạng, Hoa được vun rõ, được ghi lại bằng phần nhiều trụ đá tốt khắc vào núi đá như ở biên thuỳ giữa 2 nước vùng Vân nam giới .
Tây Tạng hưng vượng được khoảng chừng 500 năm thì bị suy yếu do nạn phân chia rẽ, tranh chấp quyền bính . Vì thế , đầu thế kỷ thứ 13 nước này bị quân Mông Cổ chỉ chiếm để mở 1 con phố tiến quân đoạt được Trung Quốc , tiếp đến Trung Quốc bị đế quốc Nguyên Mông Cổ giai cấp gần 100 năm . Khi công ty Nguyên Mông Cổ sụp đổ, Tây Tạng thuộc với trung quốc và toàn bộ những nước khác đem lại độc lập, cơ mà đến gắng kỷ thứ 16 Tây Tạng lại bị Mông Cổ đô hộ đợt nữa . Đầu cố kỉnh kỷ thiết bị 18, lúc đế quốc Mãn Châu củng cố ngừng sự cai trị ở trung hoa thì tiến quân lấn chiếm Tây Tạng, giảm miền đất phía đông Amdo tiếp giáp nhập vào trung hoa với cái thương hiệu Koko Nor (Hồ Nước Xanh). Vùng này bị thay đổi tỉnh Thanh Hải năm 1929 dưới cơ quan ban ngành Quốc Dân Đảng vị Tôn Dật Tiên sáng lập .
Khi đế quốc Mãn châu (nhà Đại Thanh) bị lật đổ ở china năm 1911, nhân cơ hội này Tây Tạng tuyên bố tự do . Nền chủ quyền này kéo dãn dài được 39 năm thì bị Mao trạch Đông rước quân đánh chiếm .
Trung Quốc thường viện dẫn rằng trước đây Tây Tạng trực thuộc quyền đô hộ ở trong nhà Nguyên (đế quốc Mông Cổ) và nhà Thanh (đế quốc Mãn Châu) yêu cầu nay họ tất cả quyền tiếp tục cai trị . Lý luận như thế chẳng khác gì nói rằng dòng nhà này ông tôi chiếm phần của mặt hàng xóm, rồi đến bố tôi tiếp tục chiếm cần nay dòng nhà này nằm trong về tôi . Lập luận và lối chứng minh ấy thật lạ lùng vì Tây Tạng cũng như Trung Quốc xưa kia cùng bị Mông Cổ và Mãn Châu xâm lăng, những là nàn nhân của 2 đế quốc đó cần nếu lấy lịch sử dân tộc để triệu chứng minh tự do như gắng thì loại quyền ấy là quyền của bạn Mông Cổ và bạn Mãn Châu .
Họ gồm quyền đòi độc lập không đa số ở Tây Tạng nhưng ở cả trung hoa . Tương tự, những nước trong “ chén Quốc Liên Quân “ Nga, Nhật, Đức . . . Tất cả quyền đòi hỏi tự do trên lãnh thổ china hiện nay, ít nhất là Nhật bao gồm quyền đòi hỏi hòa bình toàn bộ quần hòn đảo Đài Loan vày quần hòn đảo này đã có lần bị gần cạnh nhập vào Nhật cho tới hết nắm Chiến máy II .
Xem thêm: Những Hình Ảnh Em Bé Dễ Thương, Đáng Yêu, Cute, Đẹp Nhất, 99+ Hình Ảnh Baby Dễ Thương Đẹp Nhất 2020
Đế quốc Mãn Thanh của fan Mãn Châu, chưa phải của người china . Hiến Pháp Đại cương cứng năm 1908 của đế quốc này có 15 điều , điều I ghi rất rõ ràng :
Điều I : “ Hoàng Đế Đại Thanh ách thống trị đế quốc Đại Thanh, thông suốt nhau mang lại vạn đời .”
Điều II : “Hoàng đế tôn nghiêm như thần, thánh, bất khả xâm phạm . “ . . . . .
Triều dình của đế quốc Đại Thanh lúc đó thì ông hoàng Quang từ là fan Mãn, 12 Thượng Thư thì 8 là tín đồ Mãn ( trong những số ấy 5 bạn là hoàng thất Mãn ), chỉ gồm 4 là tín đồ Tàu ( Nguyễn hiến Lê, Sử trung hoa , Chương 8) .
TÂY TẠNG DƯỚI ÁCH THỰC DÂN TRUNG QUỐC :
sau khi chiếm hoàn thành Tây Tạng, Mao mở màn kế hoạch nuốt trọn Tây Tạng bằng phương pháp hủy diệt nền tảng cấu trúc về tôn giáo và đạo đức của xóm hội Tây Tạng . Đó là chiến dịch đấu tố cải tân Ruộng Đất . Bên phía ngoài là tịch thâu ruộng khu đất của tu viện, miếu chiền cùng địa chủ, hầu như người phong lưu để phân tách cho dân nghèo xóa bất công làng hội, nhưng phía bên trong hàm ẩn mục đích hủy diệt tiềm năng chống đối của fan Tây Tạng vì chưng Đạo Phật và tác động của giới tu sĩ bao phủ hầu hết phần đông sinh hoạt của Tây Tạng tự đạo đức, thiết yếu trị, văn hóa , giáo dục và đào tạo đến phong tục, tập quán buộc phải diệt được Phật giáo là khử được Tây Tạng ( khoảng từ trăng tròn đến 25% người trưởng thành và cứng cáp Tây Tạng tu trong hàng ngàn tu viện và chùa chiền trên khắp nước (*). Vì chưng vậy quân đội trung quốc tịch thu hết ruộng đất của rất nhiều cơ sở tôn giáo với đuổi những người tu hành ra khỏi tu viện, chùa chiền bắt buộc phải hoàn tục . Ai không nghe thì bị tấn công đập, quăng quật tù, những người dân chống đối thì bị làm thịt ngay tại vị trí hay bắt đi bặt tăm . Nhị chữ “ mất tích” nghỉ ngơi Tây Tạng từ khi bị china xâm lăng tức là bị cướp đi thủ tiêu , không bao giờ trở lại .
Quân đội trung hoa chỉ định những đối tượng người sử dụng của cuộc cải tân Ruộng Đất bắt dân chúng đề nghị đấu tố, phun giết . Đó là phần đông vị sư sãi, hầu hết thân hào nhân sĩ, hầu hết người giàu có tại địa phương . Tổng thể tài sản tương quan hay nằm trong về họ bị tịch thu; các bạn bè, thân nhân bị coi chừng và bị cô lập bằng cách gạt ra phía bên ngoài tất cả phần đa sinh hoạt làng hội . Dân bọn chúng , giữa cha mẹ và bé cái, giữa bà xã và chồng, giữa xóm làng yêu cầu tố cáo cho nhau .
Vì bị cai trị khắc nghiệt như vậy nên chỉ 6 năm sau, năm 1956, fan Tây Tạng bùng lên phản kháng . Thuở đầu là ở Amdo và đông Kham, phần nhiều vùng bị cắt nhỏ dại sát nhập vào những tỉnh Cam Túc- Thanh Hải- Tứ Xuyên- Vân nam , sau lan cả sang trọng tây Kham với U-Tsang . Cuộc nổi loạn bị trấn áp thật phệ khiếp, chỉ trong 3 năm (1956 – 1959) hơn 20.000 người tham dự bị thịt chết, dã nam tuyệt nhất là rộng 200.000 người bị bắt đem đi thủ tiêu . Đó là cha mẹ, vk con,anh em, làng mạc làng của các người phòng đối . Cuộc tàn sát này giống với cuộc tàn gần kề diệt chủng người Do Thái mà lại Hitler chỉ định cho vận dụng ở châu Âu hồi gắng Chiến thứ hai .
Từ đó đến thời điểm này một mặt trung quốc xiết chặt sự cai trị Tây Tạng và còn mặt khác ồ ạt di dân tương tự như đem hàng ngàn tội phạm fan Hán tới nhốt rồi cấp phát ruộng khu đất bắt định cư tại đó sau khi mãn tội phạm (**) .
Dân tộc Tây Tạng đã có hun đúc bằng truyền thống cuội nguồn văn hóa của nghìn xưa và từng có một lịch sử oai hùng rất khó gì chịu tạ thế phục trước bạo lực và chính sách Hán hóa của trung hoa nên dân chúng luôn luôn luôn tất cả những hành vi phản kháng dưới phần nhiều hình thức, từ nhỏ tới to . Ngày 10 tháng 3 năm 2008 dân chúng thủ lấp Lhassa nổi lên biểu tình kháng đối bị công an cùng Quân Đội Giải Phóng nhân dân Trung Quốc bọn áp giết bị tiêu diệt hơn 300 bạn và mấy trăm người , vào đó có nhiều nhà sư, bị bắt đem đi mất tích không bao giờ trở lại . Từ bỏ cuộc nổi lên làm việc thủ phủ Lhassa này, sự cai trị tàn khốc của Trung quốc ngày càng tàn bạo thêm . Bí Thư Tây Tạng ( bạn Hán ) Zang Qingli công khai minh bạch tuyên cha : “ số đông ai bắt buộc bắt sẽ bị bắt, nên bỏ tù sẽ bị bỏ tội phạm . Phần đa ai đề nghị giết sẽ ảnh hưởng giết .”
Ở Đồng Nhân không chỉ là có công an, quân team giữ an ninh, riêng biệt tự mà cả những cán bộ, công nhân viên cấp dưới cũng phải dành ½ thời hạn canh chừng dân chúng.
Tất cả mọi bạn Tây Tạng ra đường dù ngày hay tối đều phải mang theo 5 thứ sách vở và giấy tờ tùy thân và luôn luôn luôn bị khám xét trong những khi người Hán ở Tây Tạng thì không biến thành sách nhiễu gì cả .
Cũng trong bài phóng sự này Phillippe Grangereau giới thiệu nhận xét :” họ (Trung Quốc) mong mỏi đồng hóa, mong muốn triệt quăng quật ngôn ngữ, văn hóa, tôn giáo, định kỳ sử, nhân giải pháp của người Tây Tạng .”
Nhận xét ấy rất chính xác vì chỉ riêng rẽ trong thời gian Mao trạch Đông phạt động biện pháp Mạng văn hóa truyền thống vào những năm 1960 bao gồm hơn 6.000 tu viện và miếu chiền bị tiêu hủy, những cửa hàng chưa bị phá thì bị canh giữ, các ni sư buộc phải học tập chủ nghĩa cùng sản ; phần lớn nhà tu nào phòng đối thì bị bắt, bị giết hay lấy đi biệt tăm; học sinh và trẻ nhỏ bị cấm mang lại chùa ; vinh viên, học sinh phải học đều môn học viết toàn bằng chữ Hán; phong tục tập quán, lối sống của fan Tây Tạng bị chê bai, thoá mạ .
Trong vn Sử Lược, sử gia trần trọng Kim ghi : “Đến mon 8 năm liền kề Ngọ (1414 ) Trương Phụ và Mộc Thạnh về Tàu mang theo những bầy bà, phụ nữ về rất nhiều . Bọn Hoàng Phúc làm việc lại sửa sang những việc trong nước để khiến cho người An Nam đồng bộ với bạn Tàu . Lập thường miếu bắt bạn mình đề xuất cúng tế theo tục bên Tàu, rồi từ bỏ cách ăn diện cho chí sự học tập hành, việc gì rồi cũng bắt như tín đồ Tàu cả . Còn vật gì là di tích của nước mình thì thu nhặt mang đến Tàu không còn sạch .”
Sử gia trằn trọng Kim ghi tiếp rằng Hoàng Phúc bắt những châu, huyện yêu cầu lập văn miếu quốc tử giám thờ Khổng Tử cùng lập những bàn cúng trong nhà nhằm thờ những thần đánh (núi), xuyên (sông), phong (gió), vân (mây) . . . . Bắt bầy ông, con trai không được giảm tóc ngắn; đàn bà, đàn bà thì buộc phải mặc áo ngắn quần dài theo cách ăn mặc của bạn Tàu ( lũ bà nước ta thì mang áo dài, váy đen – PH tô chú thích).
(Trần trọng Kim, vn Sử Lược Q.I trang 211&212, Bộ giáo dục và đào tạo xb. Năm 1971).
Chúng ta gọi lại giai đoạn lịch sử đen về tối của vn để cảm thông nỗi nguy nan của dân tộc Tây Tạng bên dưới ách cai trị của Trung Quốc hiện thời .
Trong trả cảnh ngặt nghèo như thế, toàn dânTây Tạng đang kiên cường tranh đấu cho việc sống còn của dân tộc bản địa bằng sự quyết tử vô bờ bến, quyết tử bằng chính phiên bản thân họ trở thành những ngọn đuốc sống đã bừng cháy bên trên vùng trời Hymalias .
Nhân loại đã nhận thấy sự gian nan của họ, câu kết Quốc, cùng Đồng Âu Châu, các quốc gia, các cơ quan đảm bảo an toàn nhân quyền . . . Liên tục lên tiếng mạnh khỏe phản đối chế độ thực dân trung quốc tại Tây Tạng .
Trước công luận và sự lên án của nạm giới, liệu trung hoa có thể gia hạn mãi mãi cơ chế thực dân ở Tây Tạng, Nội Mông Cổ, Tân cương hay đã sớm nở về tối tàn như 3 đế quốc muộn Đức, Nhật, Ý năm 1945 ?
Phạm hy Sơn
( 18 – 03 – 2013 )
GHI CHÚ :
-(*) mặc dù sống cuộc sống tị nàn tại Ấn Độ, hiện nay trong 200 ngàn người Tây Tạng ngơi nghỉ Dharamsala có trăng tròn ngàn tăng ni tu vào 200 tu viện hay trong các ngôi chùa – vì thế là 10% dân số đi tu .
– (**) vào cuộc trao đổi với 1 đơn vị báo Ấn Độ trong tháng 4-2012, Đức Đạt Lai Lạt Ma tiết lộ hiện giờ ở thủ đô hà nội Lhassa fan Hán chiếm 2/3 sân số và ráng hết những quyền lợi của bạn Tây Tạng . Xin xem khá đầy đủ trên web site thuvienhoasen.org /phần Phật Giáo nhân loại .
