Triết học hy lạp cổ đại

Bài viết này vẫn tóm tắt sơ sài về yếu tố hoàn cảnh ra đời và đặc điểm của triết học Hy Lạp cổ đại, đồng thời ra mắt khái quát một trong những triết gia tiêu biểu.

Bạn đang xem: Triết học hy lạp cổ đại

I. Thực trạng ra đời và điểm sáng của triết học tập Hy Lạp cổ đại

Tư tưởng triết học ra đời ở thôn hội Hy Lạp cổ đại, làng hội chiếm phần hữu nô lệ với những mâu thuẫn gay gắt giữa tầng lớp nhà nô dân công ty và chủ nô quý tộc.

Những cuộc xâm lược từ bên ngoài đã làm cho suy yếu đuối nền gớm tế bằng tay thủ công Hy Lạp.

Do tiện lợi về đường thủy nên kinh tế tài chính thương nghiệp hơi phát triển.

Một số ngành khoa học rõ ràng thời kỳ này như toán học, vật lý học, thiên văn, thuỷ văn, v.v. Bước đầu phát triển. Khoa học xuất hiện và phát triển yên cầu sự bao gồm của triết học.

Nhưng tư duy triết học thời kỳ này chưa cách tân và phát triển cao. Tri thức triết học và trí thức khoa học rõ ràng thường hoà vào nhau. Những nhà triết học tập lại cũng chính là các đơn vị khoa học cố thể.

Thời kỳ này cũng ra mắt sự chia sẻ giữa Hy Lạp và các nước Ả-rập phương Đông bắt buộc triết học Hy Lạp cũng chịu sự ảnh hưởng của triết học phương Đông.

Sự thành lập và cách tân và phát triển của triết học Hy Lạp cổ đại gồm một số điểm lưu ý như:

– đính hữu cơ với kỹ thuật tự nhiên. Hầu hết các đơn vị triết học tập duy vật phần nhiều là các nhà khoa học tự nhiên.

– Sự ra đời rất sớm công ty nghĩa duy vật mộc mạc, thô sơ cùng phép biện bệnh tự phát. Cuộc chiến đấu giữa chủ nghĩa duy vật và nhà nghĩa duy tâm bộc lộ qua cuộc đương đầu giữa mặt đường lối triết học của Đêmôcrít và mặt đường lối triết học của Platôn, đại diện thay mặt cho nhì tầng lớp chủ nô dân công ty và công ty nô quý tộc.

– Về mặt nhận thức, triết học Hy Lạp cổ kính đã theo định hướng của công ty nghĩa duy giác.

II. Một trong những triết gia vượt trội của nền triết học Hy Lạp cổ đại

1. Hêraclit (520 – 460 tr. CN)

Hêraclit là bên biện chứng nổi tiếng ở Hy Lạp cổ đại. Không giống với các nhà triết học tập phái Milê, Hêraclit cho rằng chưa hẳn là nước, apeirôn, ko khí, mà chủ yếu lửa là nguồn gốc sinh ra tất thảy các sự vật.

“Mọi cái biến hóa thành lửa cùng lửa thành hồ hết cái tương tự trao đổi đá quý thành hàng hóa và hàng hóa thành vàng”. Lửa không chỉ có là các đại lý của hầu như vật mà còn là một khởi nguyên xuất hiện chúng. “Cái chết của lửa – là việc ra đời của ko khí, và chết choc của ko khí là sự việc ra đời của nước, từ cái chết của nước có mặt không khí, từ cái chết của không gian – lửa, với ngược lại”.

Bản thân vũ trụ không phải do chúa Trời hay là một lực lượng khôn xiết nhiên thần túng thiếu nào chế tạo ra ra. Nó “mãi mãi đã, đang cùng sẽ là ngọn lửa vĩnh viễn dường như không ngừng rực rỡ và tàn lụi”.

Ví toàn thể vũ trụ giống như ngọn lửa bất diệt, Hêraclit sẽ tiếp cận được với quan niệm duy vật nhấn mạnh tính lâu dài và văng mạng của gắng giới.

– Dưới nhỏ mắt của Hêraclit, gần như sự vật trong nhân loại của bọn họ đều chũm đổi, vận động, phát triển không ngừng.

Luận điểm bất hủ của Hêraclit: “Chúng ta không thể tắm nhị lần trên cùng một loại sông”.

Chẳng hạn, “một nhỏ khỉ mặc dù đẹp mang lại đâu nhưng vẫn là xấu nếu mang so nó với con người”.

Vũ trụ là 1 trong những thể thống nhất, nhưng trong tâm địa nó luôn luôn diễn ra các cuộc chống chọi giữa những sự vật, lực lượng trái chiều nhau.

Nhờ các cuộc đấu tranh đó mà mới có hiện tượng kỳ lạ sự thiết bị này chết đi, sự vật dụng khác ra đời. Điều đó khiến cho vũ trụ thường xuyên xuyên cách tân và phát triển và trẻ con mãi ko ngừng. Vị thế, đấu tranh là vương quốc của đa số cái, là quy luật trở nên tân tiến của vũ trụ. Bạn dạng thân cuộc tranh đấu giữa những mặt đối lập luôn diễn ra trong sự hài hoà duy nhất định.

2. Đêmôcrít (khoảng 460 – 370 tr. CN)

Đêmôcrít là đại biểu xuất sắc độc nhất vô nhị của công ty nghĩa duy thiết bị cổ đại. Trông rất nổi bật trong triết học tập duy đồ vật của Đêmôcrít là thuyết nguyên tử.

– Nguyên tử là hạt vật hóa học không thể phân chia được nữa, trả toàn nhỏ bé cùng không thể cảm thấy được bằng trực quan. Nguyên tử là vĩnh cửu, không nỗ lực đổi, trong trái tim nó không có cái gì xẩy ra nữa.

Nguyên tử gồm vô vàn hình dạng. Theo ý niệm của Đêmôcrít, những sự đồ vật là do những nguyên tử liên kết lại với nhau tạo nên nên. Tính nhiều mẫu mã của nguyên tử tạo ra sự tính đa dạng của quả đât các sự vật.

Nguyên tử từ bỏ thân, ko vận động, dẫu vậy khi kết hợp với nhau thành vật dụng thể thì tạo nên vật thể và quả đât vận cồn không ngừng.

– Linh hồn, theo Đêmôcrít, cũng là một trong dạng thiết bị chất, được cấu trúc từ các nguyên tử đặc trưng có hình cầu, linh động như ngọn lửa, có gia tốc lớn, luôn luôn hễ và ra đời nhiệt làm cho cơ thể hưng phấn cùng vận động.

Do đó, linh hồn có một tác dụng quan trọng là đem đến cho khung hình sự khởi đầu vận động. Thương lượng chất với môi trường bên phía ngoài cũng là một công dụng của linh hồn cùng được triển khai thông qua hiện tượng kỳ lạ thở của bé người.

Như vậy, vong linh là không bất tử, nó bị tiêu diệt cùng với thể xác.

Nhận thức đem lại do cơ quan cảm giác là nhiều loại nhận thức mờ tối, chưa mang đến chân lý.

Còn dấn thức lý tính là dìm thức thông qua phán đoán và cho phép đạt chân lý, vì chưng nó chỉ ra mẫu khởi nguyên của thế giới là nguyên tử, tính đa dạng chủng loại của nhân loại là do sự sắp xếp không giống nhau của những nguyên tử.

– Đêmôcrít đã bao hàm quan điểm hiện đại về mặt đạo đức.

Theo ông, phẩm chất nhỏ người không hẳn ở lời nói mà ở việc làm. Con fan cần hành động có đạo đức.

Xem thêm: Tải Bài Hát Mp3 Nobita Trót Yêu Xuka Trực Tuyến, Lời Bài Hát Nobita Trót Yêu Xuka

Còn hạnh phúc của con tín đồ là ở năng lực trí tuệ, tài năng tinh thần nói chung, đỉnh cao của hạnh phúc là trở thành nhà thông thái, trở thành công dân của nuốm giới.

3. Platôn (427 – 347 tr. CN)

Platôn là bên triết học duy vai trung phong khách quan.

Trong đạo giáo này, Platôn gửi ra ý niệm về hai cố kỉnh giới: quả đât các sự trang bị cảm biết và thế giới ý niệm.

Theo ông, nhân loại các sự thiết bị cảm biết là ko chân thực, không nên đắn, vì những sự vật dụng không xong xuôi sinh ra với mất đi, luôn luôn gắng đổi, vận động, vào chúng không tồn tại cái gì ổn định, bền vững, trả thiện.

Còn quả đât ý niệm là nhân loại của các chiếc phi cảm tính, phi đồ gia dụng thể, là trái đất của đúng đắn, sống động và các sự thiết bị cảm biết chỉ là chiếc bóng của ý niệm.

Nhận thức của con người, theo Platôn chưa phải là phản nghịch ánh các sự đồ vật cảm biết của quả đât khách quan, cơ mà là thừa nhận thức về ý niệm.

Thế giới ý niệm bao gồm trước nhân loại các thứ cảm biết, sinh ra quả đât cảm biết. Ví dụ: mẫu cây, nhỏ ngựa, nước… là do ý niệm siêu tự nhiên và thoải mái về chiếc cây, bé ngựa, nước… sinh ra. Hoặc lúc nhìn những sự đồ thấy cân nhau là bởi vì trong đầu ta đã có sẵn ý niệm về việc bằng nhau.

Từ ý niệm trên, Platôn đưa ra khái niệm “tồn tại” và “không tồn tại”. “Tồn tại” theo ông là dòng phi đồ gia dụng chất, cái được nhận thấy bằng trí tuệ hết sức nhiên, là cái tất cả tính vật dụng nhất. Còn “không tồn tại” là đồ vật chất, cái bao gồm tính vật dụng hai so với mẫu tồn trên phi trang bị chất.

Như vậy, đạo giáo về ý niệm và tồn trên của Platôn mang tính chất chất duy vai trung phong khách quan lại rõ nét.

Theo ông, trí thức là cái có trước những sự đồ cảm biết mà lại không phải là việc khái quát kinh nghiệm tay nghề trong quá trình nhận thức các sự vật dụng đó. Thế nên nhận thức bé người chưa phải là bội phản ánh những sự thiết bị của thế giới khách quan, cơ mà chỉ là quá trình nhớ lại, hồi tưởng lại của linh hồn những chiếc đã lãng quên trong thừa khứ.

Trên cơ sở đó, Platôn phân hai các loại tri thức: tri thức hoàn toàn đúng đắn, tin cẩn và học thức mờ nhạt. Loại trước tiên là trí thức ý niệm, học thức của linh hồn trước khi nhập vào thân xác và đạt được nhờ hồi tưởng. Các loại thứ nhì lẫn lộn đúng sai, là học thức nhận được phụ thuộc nhận thức cảm tính, sinh hoạt đó không tồn tại chân lý.

Ông đang phê phán ba hiệ tượng nhà nước trong lịch sử và xem sẽ là những bề ngoài xấu. Một là, bên nước của bầy vua chúa phát hành trên sự khát vọng nhiều có, yêu thích danh vọng đưa tới sự giật đoạt. Nhì là, bên nước quân phiệt là bên nước của số không nhiều kẻ giàu có áp bức số đông, công ty nước trái lập giữa giàu cùng nghèo mang tới các tội ác. Cha là, công ty nước dân chủ là nhà nước tồi tệ, quyền lực thuộc về số đông, sự trái chiều giàu – nghèo trong nhà nước này rất là gay gắt.

Còn trong công ty nước lý tưởng, sự tồn tại và phát triển ở trong phòng nước lý tưởng dựa trên sự cải tiến và phát triển của cung ứng vật chất, sự cắt cử hài hoà những ngành nghề và xử lý mâu thuẫn giữa các nhu yếu xã hội.

3. Arixtốt (384 – 322 tr. CN)

Triết học của ông cùng với triết học của Đêmôcrít với Platôn tạo sự giai đoạn phạt triển tối đa của triết học Hy Lạp.

Là cỗ óc bách khoa, Arixtốt đã nghiên cứu nhiều ngành khoa học: triết học, lôgíc học, tư tưởng học, khoa học tự nhiên, sử học, chính trị học, đạo đức nghề nghiệp học, mỹ học.

Đặc biệt là sự phê phán đối với học thuyết ý niệm của Platôn. Theo Arixtốt, ý niệm của Platôn là không hữu dụng cho nhấn thức của bé người, vị nó thuộc về nhân loại bên kia – là chiếc phi thực thể, cho nên vì thế nó không bổ ích cho giảm nghĩa tri thức về các sự đồ gia dụng của nhân loại quanh ta, dựa vào nó con fan không thể nhận ra được quả đât bên ngoài.

Tự nhiên là tổng thể những sự vật có một bản thể vật chất mãi mãi vận chuyển và thay đổi đổi. Thông qua vận động mà giới tự nhiên được thể hiện ra.

Vận cồn không bóc rời thiết bị thể từ nhiên. Tải của giới từ nhiên có khá nhiều hình thức: sự tăng và giảm; sự chuyển đổi về hóa học hay sự chuyển hóa; sự thành lập và hoạt động và tiêu diệt; sự biến hóa trong không gian, v.v..

Quan niệm về giới tự nhiên và thoải mái của Arixtốt cũng biểu lộ sự dao động giữa công ty nghĩa duy đồ và chủ nghĩa duy tâm. Giới tự nhiên, theo ông vừa là vật chất đầu tiên, các đại lý của hồ hết sinh tồn, vừa là hình dáng (cái gửi từ phía bên ngoài vật chất).

Lý luận dìm thức của ông được xây dựng một trong những phần trên các đại lý phê phán học thuyết Platôn về “ý niệm” và “sự hồi tưởng”.

Trong lý luận nhận thức của mình, Arixtốt thừa nhận trái đất khách quan là đối tượng của nhận thức, là nguồn gốc, kinh nghiệm và cảm giác. Thoải mái và tự nhiên là tính đồ vật nhất, tri thức là tính vật dụng hai.

Cảm giác bao gồm vai trò đặc trưng trong dìm thức, nhờ cảm giác về đối tượng người dùng mà có trí thức đúng, có tay nghề và lý trí hiểu biết được về đối tượng. Ở đây, Arixtốt đã chính thức tính khả quan của nắm giới.

Về các giai đoạn của nhận thức, Arixtốt thừa nhận quá trình cảm tính là quy trình tiến độ thứ nhất, tiến trình nhận thức trực quan liêu (ví dụ sự quan cạnh bên nhật thực, nguyệt thực bằng mắt thường). Còn thừa nhận thức lý tính là quy trình thứ hai, quy trình này đòi hỏi sự tổng quan hóa, trừu tượng hóa nhằm rút ra tính thế tất của hiện nay tượng.