Nửa đời hương phấn cải lương

      163

"Nửa đời hương phấn" được nhiều thế hệ nghệ sỹ lẫn khán giả yêu thích bởi tính nhân bản được khai thác qua cuộc đời của cô gái "bán phấn buôn hương".

Bạn đang xem: Nửa đời hương phấn cải lương


*

“Số phận con đã không may,

Kiếp hoa tàn héo đọa đày truân chuyên,

Tóc xanh giữ hộ (gửi) lại bà bầu hiền

Đời con khép kín cửa thiền từ đây”.

Câu vọng cổ của nhân trang bị The khép lại vở cải lương Nửa đời hương phấn. Song, điều đó để lại dư âm dằn vặt trong tâm khán giả.

Cái nghèo đói, thiếu học tập đẩy những đàn bà lỡ lầm vào tuyến đường “bán phấn buôn hương”. Đến khi ước ao quay đầu, cô bị ngăn ngừa bởi “lễ giáo gia đình”. Cuối cùng, cô bé trẻ chọn cách đi tu cho cuối đời.

Vốn được hai cố soạn giả Hà Triều - Hoa Phượng sáng tác từ đầu những năm 1950. Đến nay dù hơn 70 năm trôi qua, Nửa đời hương phấn vẫn giữ nguyên giá trị nhân bản vốn có.

*

Hai chũm nghệ sĩ tài danh Út Bạch Lan (trái) và Thanh Nga thành công xuất sắc với mẫu cô The, cô hương thơm trong Nửa đời hương thơm phấn.

Tấn bi kịch của đông đảo “cô gái giang hồ”

Nửa đời mùi hương phấn kể về cuộc đời lận đận của cô nàng quê thương hiệu The. Bởi nghèo khó, cô rời quê lên sài gòn lập nghiệp. địa điểm xứ kỳ lạ quê người, cô gặp Định - kẻ từ xưng nghệ thuật sĩ nhưng thực tế là gã sở khanh, siêng lừa gạt gái bên lành, sau đó đẩy bọn họ vào con đường “bán phấn buôn hương”.

Đến khi nhấn ra, The (cô đổi tên thành Hương) đã mang trong mình số nợ khổng lồ, phần bởi vì bị Định gạt, phần phải gửi tiền về cho phụ vương mẹ. Cô ra quyết định rời ngoài tên Định, làm đủ nghề nhằm trả nợ cho bà hai - kẻ cho vay ăn lời cắt cổ ở thị thành.

Trong cơ hội đó, hương vô tình gặp Tùng - sinh viên vừa giỏi nghiệp, có quá trình làm ổn định định. Hai người nảy sinh tình cảm và bao gồm ý định kết hôn.

Trong thời gian gửi thư về cho cha mẹ cung cấp thông tin mừng, hương bị anh nhì của Tùng là Cang mang đến ngăn cấm và cần sử dụng tiền nhằm yêu ước cô không được tiếp cận em trai mình. Hương thơm tưởng đâu đời bản thân được cứu vớt, ở đầu cuối cô phải lần nữa trở về nghề cũ, sống cuộc sống lang bạt.

*
*

Vở Nửa đời hương phấn được không ít thế hệ nghệ sĩ thể hiện.

Trong thời điểm thất tình, hương thơm về quê thăm gia đình. Tại đây, cô gặp Định - kẻ sợ đời mình - đang liên tiếp dụ dỗ em gái cô là Diệu. Cô ra sức ngăn cản em gái và bị Định lần tiếp nữa hãm hại. Bà nhị từ sài gòn về Lái Thiêu, bình dương đòi nợ và tiết lộ mọi chuyện với phụ vương của hương - mẫu người nổi bật của lối “hủ nho phong kiến”.

Xem thêm: Hướng Dẫn Cách Đi Phà Từ Cần Giờ Ra Vũng Tàu Chi Tiết, Giật Mình Với Lượng Khách Đi Phà Cao Tốc Cần Giờ

Hương hối hả bị đuổi thoát ra khỏi nhà dù được bà bầu ra mức độ năn nỉ.

Bi kịch liên tục ập đến lúc Hương cho thăm nhà Tùng. Tại đây, cô gặp gỡ lại em gái. Diệu bây giờ đã là vk của Tùng. Câu chuyện tình chị duyên em khiến cho người xem lưu giữ lại xuất xắc tác văn học tập Truyện Kiều của Nguyễn Du. Những cô gái lầm lỡ đều phải có số phận xứng đáng thương.

Sau lúc trở về, Hương ra quyết định đi tu.

Trước đó, Tùng hết lời mắng chửi người yêu cũ vì chưng tưởng bị cô phụ bạc. Dẫu vậy khi được anh hai phân tích và lý giải Hương đã hy sinh cho niềm hạnh phúc của Tùng, anh thấy bao gồm lỗi và liên tiếp tìm mang đến cửa thiền môn để gặp tình cũ.

Diệu thấy chồng liên tục ra vào cửa chùa lại tưởng anh bị loạn trí, theo đuổi ni cô áo vải. Đến khi nhận ra người sư cô Tùng tìm về là Hương, cả gia đình lại tan vỡ òa cảm xúc. Diệu và người mẹ cô ôm chị gái vị mất tăm tích bấy lâu.

Dù được rất nhiều lời răn dạy ngăn, mùi hương vẫn quyết định chọn tuyến phố nương nhờ cửa ngõ Phật. Cô chúc phúc cho em gái và bước lấn sân vào trong, với tiếng chuông chùa để lại nỗi đau cho những người ở lại.

Cuộc sống, tình yêu của cô bé trẻ đã trở nên cái nghèo, chiếc đói cùng cả phần đông hủ tục phong kiến, lễ giáo mái ấm gia đình khắt khe đẩy vào mặt đường cùng.

Chất nhạc - thơ trong vở cải lương ghê điển

Trong giới cải lương, hai tác giả Hà Triều - Hoa Phượng vốn là bậc thầy trong việc trí tuệ sáng tạo những kịch phiên bản ăn khách. Nửa đời hương thơm phấn chưa phải là nước ngoài lệ.

Ở hầu như phân đoạn đối đáp, tác giả đều chọn phần đông bài, câu vọng cổ thích phù hợp với tâm trạng của nhân vật. Biện pháp gieo vần, ý tứ vào vở cải lương mọi được diễn đạt một biện pháp tế nhị dù nhắc đến sự việc xã hội nhức nhối.

Ở phân đoạn hương bị nhị Cang dùng tiền uy hiếp, người sáng tác viết mang đến Hương câu vọng cổ:

“Người ta lắc đầu cho em làm dâu thảo bà xã hiền. Em vừa mới ngoi ngoài vũng lầy tội lỗi, bạn ta sút em xuống vũng bùn nhơ. Em mong mỏi lau đi khuôn khía cạnh nhuốc nhơ, bạn ta bưng thau nước ấy đổ đi. Em ước ao bước ra ánh sáng trong lành, bạn ta lại xô em vào trong láng tối”.

Hương vấn đáp Cang, cảm thán đến số phận nghiệt ngã. Cách đối đáp ý nhị, đầy hóa học thơ, ẩn ý trong trái tim câu vọng cổ khiến cho người nghe cảm nhận được nỗi đau của cô bé không còn đường để trở về.

*

Từng câu ca, giờ đồng hồ hát của vở diễn đều biểu lộ sự ý nhị, tinh tế. Ảnh: Gia Bảo Official.

Hay như phân đoạn bà mẹ Hương cùng Diệu bào chữa nhau, người sáng tác sử dụng bài bác đượm buồn:

“Chị yêu thương em ko hết, có lý nào chị giật giật tình em

Nhưng vì hoàn cảnh của chị cần yếu nào nói không còn ra đây

Đã tự lâu, chị xa biện pháp gia đình

Cuộc đời lắm phong ba, gặp gỡ bao điều xót xa

Xưa ni trong vùng tình trường, có mấy ai thành tâm với ta?

Tuổi của em đương độ xuân thời, nên bao gồm lắm kẻ tới lui

Khi bướm tận hưởng được hoa rồi, hoa đâu còn ngày vui…”.

Phân đoạn kinh điển nhất của vở Nửa đời mùi hương phấn là đoạn hương - Tùng với Diệu chạm chán nhau. Là nghệ sĩ nói thông thường và người yêu cải lương nói riêng, người nào cũng thuộc và biết tới trường Phụng hoàng này.

Nghịch cảnh ở đó là Tùng cùng Hương nói chuyện tình cảm ngày xưa cơ mà Diệu trọn vẹn không gọi chuyện. Chỉ 12 câu hát, đoạn trích thể hiện thảm kịch “tình chị duyên em”, tình yêu ngang trái hương thơm - Tùng với cô em tội nghiệp là Diệu.

Đặc biệt, làm việc cuối trích đoạn, lúc Tùng vừa thốt lên câu “Sự thiệt chị Hai trên đây là…”, mùi hương vội cướp lời “Chị đây là chị ruột của em”.